Gdy pojawia się na świecie dziecko, dla rodziców jest to wyjątkowy dzień, szczęście się uśmiechnęło, a rodzice mają siły i wiarę w dobre dni. „Mamy pomysły co zrobić żeby dziecko osiągnęło sukces, myślimy kim będzie i co mamy zrobić, żeby było mu łatwiej. Chcemy dać przysłowiowego wiatru w żagle aby dużo osiągnęło.” – twierdzą rodzice.
Reklama
Reklama
Czasami jednak dziecko swoim zachowaniem zadziwia, a czasami niepokoi. Pojawiają się pytania co się dzieje? Czy każde dziecko tak się zachowuje?
Jako specjalistka pracująca w przedszkolu „Wiatr w Żagle” często spotykam się z opisem sytuacji, które zaniepokoiły rodziców. Zazwyczaj nie są to ostre incydenty w zachowaniu dziecka. U 60 % dzieci pierwsze symptomy niepokojących zachowań pojawiają się w 1 r.ż. (bardzo często zdarza się jednak, że uchodzą one uwadze otoczenia).
Sytuacje w których warto zwrócić uwagę:
- Niby wszystko jest w porządku, ale maluch nie odpowiada uśmiechem na widok rodzica lub nie nawiązuje kontaktu wzrokowego. Dziecko może też nieadekwatnie reagować na dźwięki. Te ciche jak szelest mogą wzbudzić u niego lęk, a głośne bodźce są po prostu ignorowane. Osobliwe reakcje na niektóre bodźce sensoryczne, jak fascynacja światłem lub nadwrażliwość na nie, czy niechęć do niektórych dźwięków zaczynają być zauważalne.
- Czas szybko biegnie i pojawiają się następne nietypowe zachowania. Dziecko nie lubi być dotykane (choć zdarza się, że niechęć wzbudza tylko lekki dotyk, natomiast porządne „wygniecenie” malucha sprawia niezwykłą radość) i jeśli dotyczy to relacji rodzica z dzieckiem, to dla rodzica jest bardzo przykre doświadczenie. Wtedy najczęściej słyszymy określenie, że rośnie indywidualista.
Rodzic zauważa fascynacje pociechy konkretnymi przedmiotami. Maluch bawi się tymi samymi zabawkami i zawsze w ten sam sposób. Rodzice zauważają, że zabawki zawsze ułożone są od największej do najmniejszej, a czasami kolorami. Zainteresowania stają sie bardzo „wąskie”. - Dziecko może manifestować upodobanie do nietypowych form aktywności fizycznej, np. wspinanie się na meble, a na placu zabawa wchodzenie na duże wysokości. Rodzice opisują swoje pociechy jako skoncentrowane, wytrwałe, nad wyraz sprawne i żywe co jest przyczyną częstych upadków. Mogą pojawiać się częste stereotypie ruchowe, np. trzepotanie rękoma, kręcenie się wokół własnej osi.
- Maluch bawi się sam, wykazuje brak kontaktu emocjonalnego z innymi dziećmi. Mimo że jest na placu zabaw, nawet blisko dzieci, jednak zawsze z ograniczonym kontaktem z innymi. Rodzice definiują jego zachowanie jako nieśmiałe.
- Dziecko może okazywać pełne niepokoju, obsesyjne pragnienie zachowania niezmienności. Lubi chodzić określoną strona chodnika, zawsze w to samo miejsce. Ubranie zawsze leży w określony sposób. Podopieczny preferuje konkretne ubrania np. ulubiona para butów. Możemy też zauważyć wybiórczość jedzenia.
Pojawiają się coraz częstsze napady złości i agresji. Na zmianę sytuacji dziecko reaguje bardzo emocjonalnie.
Najwyraźniejszym z zaburzeń jest jednak brak mowy lub specyficzny sposób mówienia i to właśnie zaburzenie w rozwoju dziecka rodzic zauważa najszybciej. Jest ono łatwe do wykrycia i porównania z rówieśnikami. Niepokoi monotonna mowa, odpowiadanie pytaniem na pytanie, powtarzanie zdania lub wyrazów, wypowiadanie się niezgodnie z regułami gramatyki. - Wszyscy szukamy usprawiedliwienia i potwierdzenia, że wszystko jest jak najbardziej w porządku. I zawsze damy radę znaleźć wytłumaczenie, dziecko jest wrażliwe albo bardzo zrównoważone, jednak warto zmierzyć się z tym problemem
Co robić gdy coś zauważymy?
- Nie czekać:
- Nie bagatelizować tego co nas niepokoi.
- Skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu.
- Nagrać filmy z trudnymi zachowaniami.
- Poszukać ośrodków diagnostycznych badających pod kątem zaburzeń rozwoju.
- Zbadać słuch dziecka.
Jeśli Państwa niepokój okaże się uzasadniony wskazane byłoby wykonanie jak najszybciej badań, bowiem takie objawy wskazują na zaburzenia ze spektrum autyzmu, a czas rozpoczęcia terapii ma ogromne znaczenie w efektywnej pomocy dziecku.
Nowa klasyfikacja chorób ICD-11, którą wprowadza Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ma zastąpić dotychczasową ICD-10. Nowa klasyfikacja przyniesie pewną rewolucję w zakresie diagnozy autyzmu. Zespół Aspergera jako jednostka zniknie z nomenklatury medycznej. Wprowadzono diagnozę „zaburzenia ze spektrum autyzmu”. Dodatkowo badaniu podlegać będzie rozwój intelektualny pacjenta i upośledzenie rozwoju funkcjonalnego języka.
Proces przebiegu badania zaburzenia ze spektrum autyzmu w następnym artykule.
Marzena Mandziej Certyfikowany diagnosta ADOS-2 (ADOS-2 określany jest na świecie jako element “złotego standardu” diagnozy autyzmu),
Dyrektor Przedszkola „Wiatr w Żagle”
Kontakt: Przedszkole Wiatr w Zagle [email protected] tel: 883 608 708
