Straż i policja w akcji. Płonie perła polskiego socrealizmu

Jak informowaliśmy w poprzednim artykule https://warszawawpigulce.pl/z-ostatniej-chwili-pozar-w-mdm-plonie-kamienica-wpisana-do-rejestru-zabytkow/płonie kamienica wpisana do rejestru zabytków.

Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa (MDM) – wielki zespół mieszkaniowy w Warszawie, w Śródmieściu Południowym, socrealistyczny, wzniesiony w latach 1950–1952 według projektu zespołu architektów pod kierunkiem Józefa Sigalina (1950–1951) i Stanisława Jankowskiego (1951–1952). W 2015 wpisany do rejestru zabytków.

Gdy w roku 1949 sukcesem zakończyła się budowa warszawskiej trasy W-Z, ówczesne władze zamierzały stworzyć w stolicy sztandarową inwestycję w rodzaju moskiewskiej ulicy Gorkiego lub wschodnioberlińskiej Stalinallee.

Zdecydowano się poszerzyć ulicę Marszałkowską przez wyburzenie zabudowy po stronie zachodniej na odcinku od ulicy Królewskiej do Koszykowej. Dalszego poszerzania na odcinku między placami Konstytucji i Unii Lubelskiejzaniechano, zachowując przedwojenną szerokość ulicy ze względu na wartość ukształtowania placu Zbawiciela oraz stosunkowo licznie zachowanych kamienic. Twórcy MDM utrzymali tym samym niekorzystną sytuację przestrzenną kościoła Najświętszego Zbawiciela, odsuniętego na prawo od osi ulicy Marszałkowskiej, a w jednym z projektów Jan Knothe postulował rozebranie wież świątyni.

Zaniechanie poszerzenia Marszałkowskiej w kierunku południowym zostało zrekompensowane budową nowej ulicy – Waryńskiego. Także na odcinku wąskiej Marszałkowskiej powstały budynki w tym samym stylu aż do ul. Emila Zoli – wśród zachowanych kamienic. Wtedy też wyznaczono przebieg przyszłej Trasy Łazienkowskiej (proj. Józef Sigalin) zachowując rezerwę nazwaną al. Armii Ludowej. Na schemacie widoczna jest ona na dole.

W rejonie ulic Koszykowej i Pięknej miał powstać plac stanowiący miejsce zakończenia pochodów pierwszomajowych. Ponieważ budowa licznych budynków dla ministerstw i centralnych zarządów spotykała się z niechęcią warszawiaków, nowej inwestycji nadano nazwę Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej, by podkreślić jej przeznaczenie. Teren objęty projektem rozciągał się wzdłuż ulicy Marszałkowskiej od ulicy Wilczej do placu Unii Lubelskiej. Projektowanie powierzono doświadczonemu zespołowi projektantów trasy W-Z. Inwestycji nadano rozgłos pod hasłem „lud wejdzie do Śródmieścia”.